Łomża to Podlasie czy Mazowsze?

Łomża to Mazowsze. Łomża położona jest na Mazowszu, jest częścią Mazowsza, administracyjnie należy do województwa Podlaskiego. Jest częścią województwa, co nie znaczy, że leży na Podlasiu. Skąd więc te stereotypy i kto je powiela? Źródło leży w ludzkiej ignorancji.

Czy nazwanie łomżynianina podlasianinem to obraza? Tak! Wiele osób może zarzucić mi drobiazgowość, jednakże Car Aleksander mawiał "Kurica nie ptica, Polsza nie zagranica" co wzbudza wiele emocji wśród polaków, a wierzcie mi wśród wielu Rosjan uważa że, Polska nie powinna być niepodległym państwem, a jedną z republik Federacji Rosyjskiej. A czy to nie jest ten sam problem w mniejszej skali? 

Wróćmy jednak do historii: Łomża nigdy nie była częścią Podlasia. W swojej historii należała do rozmaitych tworów administracyjnych, jednakże historycznie, kulturowo oraz tożsamościowi była częścią Mazowsza. Tożsamość mieszkańców była i jest kształtowana przez zupełnie inne czynniki niż Białegostoku czy Podlasia. 

Czy Łomża powinna zostać odłączona od województwa podlaskiego i zostać przyłączona do województwa mazowieckiego? Odpowiedź na to pytanie wbrew pozorom nie jest oczywista. Wszakże były już próby oddolnych inicjatyw, jednak czy przyniosło by to jakiekolwiek korzyści? Wydaje mi się, że nie. Nie ma żadnych przesłanek by twierdzić, że dajmy na to dostęp do funduszy unijnych byłby większy, a partycypacja budżetu państwa była by bardziej prołomżyńska. Jeden z wykładowców wyraził pogląd, że do rozwiązania problemu wystarczyłoby zmienić nazwę województwa na "Białostockie" i wszyscy byliby zadowoleni. Nic bardziej mylnego. Konflikt Podlasie-Łomża, jest w zasadzie konfliktem na osi Białystok-Łomża. To dwa zupełnie inne miasta, o innej historii, strukturze i tożsamości kulturowej. Stawiając któreś z nich na przedzie automatycznie dyskredytuje się te drugie.

Problem w mojej opinii leży głębiej. Jest nim obecny podział administracyjny który w bardzo prosty sposób sprzyja tworzeniem tzw. Polski powiatowej i faworyzuje miasta będące stolicą województwa. Podobne problemy występują w Województwie Kujawsko-Pomorskim czy Warmińsko-Mazurskim. Nie wiem czy powrót do modelu 49 województw rozwiązałby tą kwestię. Nie jestem specjalistą w dziedzinie prawa administracyjnego, jednak wydaje mi się, że kluczem do "pokoju" powinna być większa swoboda samorządów.

Łomża ma swoją kulturę; Stompora, Bielicką, Lutosławskich. Jak każde miejsce na ziemi pełna jest wad, ale też zalet. Mierzi mnie to gdy ktoś, zwłaszcza zdaje się inteligentny próbuje wmówić mi, że skoro Łomża jest w województwie podlaskim to musi być to Podlasie. Może to drobiazgowość, pieniactwo, a może zwyczajnie "wszędzie dobrze gdzie nas nie ma"?