Ideologiczne pojęcie ojczyzny
Proletariusz nie ma ojczyzny, Proletariusze wszystkich krajów łączcie się – takie hasła wcale nie tak dawno temu były w Polsce, a właściwie w Polsce Ludowej popularne. Jednak czy przedstawiały one realny pogląd społeczeństwa na to pojęcie? Kazimierz Brandys w książce Nierzeczywistość, którego będę wielokrotnie przytaczał sądzi że nie. Wielu ludzi wierzyło i walczyło za Komunizm, jednym z takich przykładów jest przedstawiciel folkloru ulicznego z Czerniakowa Stanisław Grzesiuk który w swych powieściach a w zasadzie wspomnieniach opisywał poglądy polityczne. Ruchy Marksistowskie w zachodniej Europie w latach 20 i 30 jak również w latach 50 i 60 w Ameryce Południowej pokazują że tych ludzi było naprawdę dużo. W Polsce było podobnie a ludzie którzy wierzyli w ten ustrój i przejrzeli na oczy już w Październiku 1956 roku podczas Odwilży Gomułkowskiej i Powstania na Węgrzech. Jak przyznaje Brandys po 10 latach tylko cynicy mówili o ideologii a w kraju cuchnęło bezprawiem. Ale jakie ma to znaczenie w kontekście narodu? Ano chcę podkreślić ,że pojęcie narodu jak i ojczyzny ewoluuje i nie obejmuje tych samych jednostek. Dobrym przykładem jest syuacja ankieta sporządzona w Paryżu w 1900 roku, gdzie w rubryce kraj rodzinny wielu z premedytacją i w pełni świadom wpisywało: Glob ziemski tudzież podawało położenie geograficznie celowo nie identyfikując się z nazwą. Wcześniejsze ruchy społeczne pokazują ,że do związek jednostki z narodem nie był dla wszystkich. Posiadanie ojczyzny było jednym z przywilejów klasowych.
Każdy kij ma dwa końce i tak Stanisaław Ossowski uważa ,że realizowanie ustroju socjalistycznego, posuwanie się na drodze ku bezklasowej strukturze społecznej nie tylko nie osłabia ale wzmacnia ruchy narodowe. Również ideologia kosmopolityczna może w myśl akcja wyzwala reakcje mieć pozytywny wpływ na kształtowanie się świadomości narodowej.
Ojczyzna nie jest pojęciem geograficznym i nie należy mylić tego pojęcia z terytorium. Dobrym przykładem byli Polacy żyjący pod okupacją w czasach zaborów. Zbiorowość posiadająca pewne wspólne cechy, zamieszkująca pewne terytorium jednak prawnie nieposiadająca granic ani wspólnego przywództwa dalej była narodem a owy obszar nazywała ojczyzną.
W socjologicznym pojęciu ojczyzna to korelat (jeden z przedmiotów wzajemnie od siebie zależnych i wzajemnie uwarunkowanych; odpowiednik) pewnych postaw psychicznych,wchodzących w skład kulturowego dziedzictwa grupy społecznej. Samo słowo ojczyzna analizowane poprze słowotwórstwo oznacza dziedzictwo po ojcach. A więc ojczyzna to nie tylko ziemia, ale i państwo, ustrój i szeroko rozumiana kultura i tradycja. Przyznaje się do tego ,że do wyjaśnienia tego zjawiska patrzę przez pryzmat własnych obserwacji a są one ściśle związane z Polską. Ma to wpływ na rozumienie lokalne czyli postrzeganie pewnego zjawiska w kontekście obecnego położenia geograficznego. Dlatego też w mojej opinii rozumienie słowa ojczyzna jest ściśle powiązane z miejscem w którym pozyskujemy świadomość. Tłumacz google tłumacząc słowo Ojczyzna jako pierwsze słowo podaje home, następnie homeland, fatherland, motherland. Reasumując pojęcie jest rozumiane przez kontekst osobisty, możemy więc w dużym uproszczeniu przyjąć ,że jest to związek pomiędzy konkretną jednostką a terytorium, kultury i innych czynników wymienionych powyżej.
Często mówimy: Polska jest moją ojczyzną. Idąc tym tropem dochodzimy do konkluzji ,że skoro coś jest moje to mam do tego prawo. A skoro mam prawo do władania to także i do sprzedaży. Jedynym ograniczeniem jest własność zbiorowa przedmiotu. Brzmi to groteskowo ponieważ trudno sobie wyobrazić aby wszyscy Polacy skrzyknęli się i jednogłośnie postanowili zrobić dysponować dowolnie majątkiem. Jednak takie sytuacje po obróceniu miały już miejsce w przeszłości. Weźmy np: kolnie w nowym świecie. Tożsamość narodowa kazała uznawać nowe tereny za własność narodu a osadników którzy z czasem domagali się niepodległości uważano za zdrajców. Ale majątkiem narodowym nie jest tylko terytorium i za morskie kolonie. Majątkiem narodowym jest również kultura i jej element język z którego właśnie korzystam.
Ojczyznę dzielimy na dwa pojęcia:
Ojczyznę prywatną czyli różną dla poszczególnych członków narodu determinowana przez warunki naturalne,miejsce urodzenia, topografię terenu, wspomnienia czy zapatrywania.
Ojczyznę ideologiczną czyli ojczyznę dla wszystkich narzucaną przez poglądy. Jest to pojęcie znacznie szersze niż ojczyzna prywatna. Np państwo. Jest ona wspólna dla całego narodu.
Pomiędzy typami ojczyzn istnieje szereg zależności otóż ojczyzna prywatna przestaje pokrywać się z ojczyzną ideologiczną. Społeczeństwa zmieniają się dynamicznie i czynniki determinujące również. Wielkość ojczyzny, skupisk ludzkich czy rozwój technologii ma na to wielki wpływ. Stefan Ossowski mógł przedstawić swój punkt widzenia ale nie mógł przewidzieć kierunku rozwoju i kształtu obecnego świata. Możemy zatem porównać Ojczyznę ideologiczną mieszkańca greckiego polis a mieszkańca Unii Europejskiej który większość czasu spędza grając w gry komputerowe. Internet tworzy nowe środowiska, nowe więzi i w mojej opinii definicje ojczyzn nabierają coraz to nowego znaczenia.
Narody, Narody do diabła narody. Pragniecie pokoju? Usuńcie przeszkody. Narody, Narody, Narody
Potrzebna jest refleksja na temat stosowności istnienia ojczyzn. Na początku referatu mówiłem o sytuacji społeczeństwa ideologicznie pozbawionego narodu. Jednak czy ta wizja nie wypełnia się sama, czy każdy obywatel unii europejskiej to kosmopolita? Czy obecne społeczeństwo potrzebuje jeszcze narodów?
Ojczyzna nie dotyczy jedynie osób będących na pewnym obszarze. Emigranci mogą mieć swoją ojczyznę prywatną w miejscu urodzenia np. W Paryżu ale czuć się polakami poprzez polskie pochodzenie. Tak więc ich ojczyzną ideologiczną jest Polska. Część imigrantów którzy dobrze czuli się za granicą, mogli wrócić do kraju lecz nie chcieli tego robić jednocześnie nie chcąc stracić polskości wprowadzili termin Kosmopolak. Jest to fuzja słów kosmopolita- czyli człowiek nie czujący przynależności z żadnym państwem i członek polak czyli wyraźnie wskazującym na narodowość. Termin ten został spopularyzowany przez Jacka Kaczmarskiego który tłumaczy go następująco.
Byłem wychowany w Polsce i widzę w sobie skażenia – czy walki z komuną, czy życia w komunie. Hasło Kosmopolak, to jest Polak, który potrafi żyć na świecie nie tracąc polskości, potrafi żyć w Polsce nie tracąc światowej perspektywy, wartości, które daje wiedza o ludziach z całego świata. Chciałbym aby moje dzieci były Kosmopolakami. Chciałbym, żeby został stworzony pewien kanon indywidualny dla każdego z ludzi postępowania takiego, żeby Polak mógł żyć w świecie nie przestając być Polakiem. Jacek Kaczmarski
Każdy kij ma dwa końce i tak Stanisaław Ossowski uważa ,że realizowanie ustroju socjalistycznego, posuwanie się na drodze ku bezklasowej strukturze społecznej nie tylko nie osłabia ale wzmacnia ruchy narodowe. Również ideologia kosmopolityczna może w myśl akcja wyzwala reakcje mieć pozytywny wpływ na kształtowanie się świadomości narodowej.
Ojczyzna nie jest pojęciem geograficznym i nie należy mylić tego pojęcia z terytorium. Dobrym przykładem byli Polacy żyjący pod okupacją w czasach zaborów. Zbiorowość posiadająca pewne wspólne cechy, zamieszkująca pewne terytorium jednak prawnie nieposiadająca granic ani wspólnego przywództwa dalej była narodem a owy obszar nazywała ojczyzną.
W socjologicznym pojęciu ojczyzna to korelat (jeden z przedmiotów wzajemnie od siebie zależnych i wzajemnie uwarunkowanych; odpowiednik) pewnych postaw psychicznych,wchodzących w skład kulturowego dziedzictwa grupy społecznej. Samo słowo ojczyzna analizowane poprze słowotwórstwo oznacza dziedzictwo po ojcach. A więc ojczyzna to nie tylko ziemia, ale i państwo, ustrój i szeroko rozumiana kultura i tradycja. Przyznaje się do tego ,że do wyjaśnienia tego zjawiska patrzę przez pryzmat własnych obserwacji a są one ściśle związane z Polską. Ma to wpływ na rozumienie lokalne czyli postrzeganie pewnego zjawiska w kontekście obecnego położenia geograficznego. Dlatego też w mojej opinii rozumienie słowa ojczyzna jest ściśle powiązane z miejscem w którym pozyskujemy świadomość. Tłumacz google tłumacząc słowo Ojczyzna jako pierwsze słowo podaje home, następnie homeland, fatherland, motherland. Reasumując pojęcie jest rozumiane przez kontekst osobisty, możemy więc w dużym uproszczeniu przyjąć ,że jest to związek pomiędzy konkretną jednostką a terytorium, kultury i innych czynników wymienionych powyżej.
Często mówimy: Polska jest moją ojczyzną. Idąc tym tropem dochodzimy do konkluzji ,że skoro coś jest moje to mam do tego prawo. A skoro mam prawo do władania to także i do sprzedaży. Jedynym ograniczeniem jest własność zbiorowa przedmiotu. Brzmi to groteskowo ponieważ trudno sobie wyobrazić aby wszyscy Polacy skrzyknęli się i jednogłośnie postanowili zrobić dysponować dowolnie majątkiem. Jednak takie sytuacje po obróceniu miały już miejsce w przeszłości. Weźmy np: kolnie w nowym świecie. Tożsamość narodowa kazała uznawać nowe tereny za własność narodu a osadników którzy z czasem domagali się niepodległości uważano za zdrajców. Ale majątkiem narodowym nie jest tylko terytorium i za morskie kolonie. Majątkiem narodowym jest również kultura i jej element język z którego właśnie korzystam.
Ojczyznę dzielimy na dwa pojęcia:
Ojczyznę prywatną czyli różną dla poszczególnych członków narodu determinowana przez warunki naturalne,miejsce urodzenia, topografię terenu, wspomnienia czy zapatrywania.
Ojczyznę ideologiczną czyli ojczyznę dla wszystkich narzucaną przez poglądy. Jest to pojęcie znacznie szersze niż ojczyzna prywatna. Np państwo. Jest ona wspólna dla całego narodu.
Pomiędzy typami ojczyzn istnieje szereg zależności otóż ojczyzna prywatna przestaje pokrywać się z ojczyzną ideologiczną. Społeczeństwa zmieniają się dynamicznie i czynniki determinujące również. Wielkość ojczyzny, skupisk ludzkich czy rozwój technologii ma na to wielki wpływ. Stefan Ossowski mógł przedstawić swój punkt widzenia ale nie mógł przewidzieć kierunku rozwoju i kształtu obecnego świata. Możemy zatem porównać Ojczyznę ideologiczną mieszkańca greckiego polis a mieszkańca Unii Europejskiej który większość czasu spędza grając w gry komputerowe. Internet tworzy nowe środowiska, nowe więzi i w mojej opinii definicje ojczyzn nabierają coraz to nowego znaczenia.
Narody, Narody do diabła narody. Pragniecie pokoju? Usuńcie przeszkody. Narody, Narody, Narody
Potrzebna jest refleksja na temat stosowności istnienia ojczyzn. Na początku referatu mówiłem o sytuacji społeczeństwa ideologicznie pozbawionego narodu. Jednak czy ta wizja nie wypełnia się sama, czy każdy obywatel unii europejskiej to kosmopolita? Czy obecne społeczeństwo potrzebuje jeszcze narodów?
Ojczyzna nie dotyczy jedynie osób będących na pewnym obszarze. Emigranci mogą mieć swoją ojczyznę prywatną w miejscu urodzenia np. W Paryżu ale czuć się polakami poprzez polskie pochodzenie. Tak więc ich ojczyzną ideologiczną jest Polska. Część imigrantów którzy dobrze czuli się za granicą, mogli wrócić do kraju lecz nie chcieli tego robić jednocześnie nie chcąc stracić polskości wprowadzili termin Kosmopolak. Jest to fuzja słów kosmopolita- czyli człowiek nie czujący przynależności z żadnym państwem i członek polak czyli wyraźnie wskazującym na narodowość. Termin ten został spopularyzowany przez Jacka Kaczmarskiego który tłumaczy go następująco.
Byłem wychowany w Polsce i widzę w sobie skażenia – czy walki z komuną, czy życia w komunie. Hasło Kosmopolak, to jest Polak, który potrafi żyć na świecie nie tracąc polskości, potrafi żyć w Polsce nie tracąc światowej perspektywy, wartości, które daje wiedza o ludziach z całego świata. Chciałbym aby moje dzieci były Kosmopolakami. Chciałbym, żeby został stworzony pewien kanon indywidualny dla każdego z ludzi postępowania takiego, żeby Polak mógł żyć w świecie nie przestając być Polakiem. Jacek Kaczmarski
Komentarze
Prześlij komentarz